کلیسای سرکیس مقدس، کلیسای جامع ارمنیان تهران است که با هزینه برادران وازگن و گورگن سرکیسیان، به یاد والدینشان و با طرح مهندس آفتاندیلیان، بنا شده است.

ساخت آن و نیز ساختمان خلیفه‌گری همجوارش در سال 1349 (1970 میلادی) به اتمام رسید و در9 اردیبهشت سال 1352 (29 آوریل 1973) توسط جاثلیق وقت ارامنه سیلیسی، خورن اول متبرّک گردید.

کلیسا بر روی صفه نسبتاً کوتاهی قرار دارد به‌طوریکه بخش غربی آن به‌صورت پله‌هائی در مقابل در ورودی کلیسا در‌آمده است. پلان بنا چه از داخل و چه از خارج دارای شکل بازیلیک است (مستطیلی شکل با جهت شرق به غرب). کلیسا دارای یک گنبد در بالای مرکز نمازخانه با نورگیرهای بزرگ است. همچنین دو برج گنبدی برای ناقوسخانه کلیسا در قسمت غربی بنا و دو سمت ورودی اصلی کلیسا قرار دارند. به غیر از ورودی ذکر شده، کلیسا دارای دو ورودی دیگر در دو سمت شمال و جنوب در زیر برجهای ناقوسخانه است. در دو طرف محراب کلیسا دو اتاق قرار دارند. دیوارهای بالای محراب را نقاشی‌هائی از صحنه‌های انجیلی پوشانده‌اند. بالای ورودی اصلی کلیسا بالکنی برای استقرار گروه کُر قرار دارد.

درابتدا، گنبد کلیسا برروی دیوارهای آن استوارو فاقد ستون‌های حامل بود، ولی پس از مدتی به‌علت شروع به نشست سقف کلیسا وخطر ریزش گنبد، چهارستون در زیر گنبد جاگذاری شدند تا سنگینی بار گنبد را تحمل کنند.

بناهای محوطه کلیسا عبارتند از:

1- بنای یادبود قتل عام ارامنه – در محوطه کلیسا بنای یادبود قتل عام 1.5 میلیون ارمنی توسط دولت ترکیه قرار دارد. این بنای یادبود درسال 1353 (1973 میلادی) توسط جاثلیق خورن اول که ازلبنان به تهران سفر کرده بودند، افتتاح گردید. هزینه ساخت بنا را فردی خیر به‌نام آرسن درهاکوپیان به عهده گرفت. طرح بنای یادبود نیز اثر مهندس آفتاندیلیان می‌باشد.

2- مزار اسقف اعظم آرداک مانوکیان نیز در جوار این بنای یادبود قرار دارد.

3- کتابخانه و کتابفروشی – طی سالهای گذشته، ساختمان کتابخانه درمحوطه کلیسا ساخته شد. هزینه این بنا را به یاد آرپنیک برخورداریان – ماناسریان، اعضای خانواده وی تقبل نمودند.

4- چشمه یادبود – این بنا درسال 1346 (1967 میلادی) در محوطه کلیسا ساخته شد. ساخت بنا توسط مارتیک هارطونیان و به یاد مادر مرحومش واریا هارطونیان انجام شد.

5- ساختمان خلیفه‌گری – این ساختمان در محوطه کلیسا در سمت جنوبی آن ساخته‌ شده که مرکز رسیدگی به کلیه امور جامعه ارامنه می‌باشد. این مرکز تحت نظارت مستقیم شورای خلیفه‌گری ارامنه تهران اداره می‌گردد.

این کلیسا از سال 1349 به بعد مقرّ شورای خلیفه‌گری ارامنه تهران و شمال بوده است. قبل ازآن، مقرّ خلیفه‌گری در ساختمانی در محوطه کلیسای مریم مقدس قرار داشت.

آدرس کلیسا: تقاطع خیابان کریمخان زند و خیابان استاد نجات الهی (ویلای سابق)