Լեզու | زبان

Search

Կապ մեզ հետ

خیابان استاد نجات الهی، شماره 295
تهران 1598873311

No.295, Ostad Nejatollahi Ave.,
Tehran - IRAN

Tel: (+98-21) 88901634, 88901635,
88901636, 88897980, 88897981

Fax: (+98-21) 88892617

info@tehranprelacy.com


Թ. Հ. Թեմի Յարաբերական Մարմնի հետ կապւելու համար՝
pr@tehranprelacy.com



ՔՐԻՍՏՈՍԻ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԸ՝ ՀԱԼԱԾԻՉԸ ԽԱՒԱՐԻ ԵՒ ՏԳԻՏՈՒԹԵԱՆ

«Այսօր խաւարն անգիտութեան հալածեցաւ երրեակ լոյսովն եւ քեզ ծագեաց լոյս գիտութեան Յարուցեալն ի մեռելոց Քրիստոս»։
Շարական

Հայ եկեղեցու սրբազան շարականագիրը ի փառաբանութիւն Քրիստոսի կենսապարգեւ յարութեան, խոր ու անկեղծ հաւատքով գովերգում է այն հետեւեալ գեղեցիկ ու յաւերժաբոյր բառերով. «Այսօր խաւարն անգիտութեան հալածեցաւ երրեակ լոյսով եւ քեզ ծագեաց լոյս գիտութեան Յարուցեալն ի մեռելոց Քրիստոս»։

Ցնծութեամբ ու հոգենորոգ զւարթութեամբ երգւող այս շարականը իբրեւ մեծ Աւետիս է տրւում մարդկութեան, այն գիտութեան լոյսով լուսաւորելու, փարատելով մի անգամ ընդմիշտ անգիտութեան խաւարը։ Անգիտութեան խաւարի ՛՛հալածումը՛՛, նրա հեռացումը նշանակում է նոր կեանքի սկզբնաւորութիւն. նոր կեանք անարատութեամբ ու սրբութեամբ օծուն։ Նոր կեանք, որ մահւան վրայ տարած իր յաղթանակով եղաւ կեանքի ճանապարհ, այլեւ նոյնինքը կեանք. «Ես եմ յարութիւնը եւ կեանքը։ Ով որ հաւատում է ինձ՝ թէպէտ եւ մեռնի, կապրի»(Յվ. 11։25)։

Քրիստոսի եկեղեցին անցեալ աւելի քան երկու հազար տարիների ընթացքին սպառազինւած Ճշմարտութեան Լոյսով ապրեց եւ գործեց աչքերը միշտ յառած պահելով Յարուցեալ Փրկչին, որ իր արեան հեղումով սրբեց մարդ արարածին իր մեղքերից։ Քրիստոսի հրաշափառ ու լուսասփիւռ յարութեան գիտութեամբ քրիստոնեայ մարդը վերածւում է լուսատու ճրագի։

Այսօր Քրիստոսի յարութեան Աւետիսով խանդավառ, մի անգամ եւս բոլորս ապրում ենք յարութեամբ մահը նւաճած լինելու եւ աշխարհը նոր կեանքով լեցւած տեսնելու իրողութեամբ։ Մահը նւաճել նշանակում է յաղթել չարին, բանսարկու սատանային եւ նրա բոլոր սադրանքներին։

Այսօր հետեւաբար սաղմոսերգու մարգարէի բառերով, Տիրոջ յաղթանակի օրն է։ «Քրիստոս յարեաւ ի մեռելոց, մահւամբ զմահ կոխեաց եւ յարութեամբն իւրով մեզ զկեանս պարգեւաց»։ Քրիստոս յարութիւն առաւ մեռելներից, իր մահով մահը նւաճելով եւ իր յարութեամբ մեզ նոր կեանք շնորհեց։

Երեք խորհուրդները մէկը միւսով իմաստաւորւած, աւելին մէկը միւսով արժեւորւած ու կատարելագործւած մեզ առաջնորդում են խորհրդածութեան։

Ա. Քրիստոս աշխարհ եկաւ, որպէսզի աշխարհը փրկութեան առաջնորդէր. աշխարհ եկաւ մարդանալով, որպէսզի մարդը աստւածացնէր։ Եռամեայ իր տնօրինական գործունէութեան ընթացքին Աստւածորդին քարոզեց, շրջագայեց, սէր եւ խաղաղութիւն տարածեց, հրաշագործութիւններով նոր կեանքի հեռանկարը բացաւ մարդկութեան առաջ։ Մեռելներին կեանք տւաւ (Ղազարոսի յարութիւնը, այրի կնոջ պատանու յարութիւնը, Յայրոս հարիւրապետի աղջկայ յարութիւնը), անօթիներին կերակրեց նիւթական եւ հոգեւոր հացով։ Աւելին Ան աստւածահաճ կեանքի ուղին իր իսկ կեանքով բացաւ մարդկութեան առաջ։ Բազմիցս յիշեցրեց աշխարհիկ կեանքի անցաւոր լինելու իրողութիւնը, իր առակներով ու ամենօրեայ խօսքերով երկնքի Արքայութեան տեսլականը պարզեց իրենց աչքերի առաջ։ «Ես եմ ճանապարհը, ճշմարտութիւնն ու կեանքը» (Յհ. 14։6)։ Աւելին Ան իր կեանքը, որպէս օրինակ յառաջ բերաւ յիշեցնելով միանգամայն, որ իրեն հաւատացողը «թէպէտ եւ մեռնի կ՛ապրի». «Ես եմ յարութիւնը եւ կեանքը, ով որ հաւատում է ինձ, թէպէտ եւ մեռնի՝ կ՛ապրի»(Յհ. 11։25)։

Իր քարոզութիւններով Քրիստոս փորձեց բացատրել քաղցրութիւնը իրենով ունենալիք կեանքի. «Ես եմ աշխարհի լոյսը»(Յհ.8։12) պատգամեց եւ լուսաւոր կեանքի ընթացքը իր կեանքով ցոյց տւեց. այլ խօսքով, որպէս Փրկիչ աշխարհ եկած Քրիստոս իրական փրկութեան ճանապարհը ցոյց տւաւ։ Դժբախտաբար, անգիտութեան խաւարն ու մեղքը կուրացրել էր նրանց եւ դրա համար չկարողացան լոյսը ընդունել։ Յովհաննէս Աւետարանիչը գեղեցիկ կերպով ներկայացնում է նրան ասելով. «Կեանքը նրանով սկիզբ առաւ եւ կեանքը մարդկանց համար լոյսն է, որ փայլում է խաւարի մէջ». «Բանն էր ճշմարիտ լոյսը …. աշխարհը նրանով ստեղծւեց, սակայն աշխարհը չճանաչեց նրան»։(Յհ. 1։4, 9-10)

Այո՛ աշխարհը չճանաչեց նրան. իր սէրը ատելութեամբ փոխադարձեց. իր հարազատութիւնը՝ թունալից ատելութեամբ, իր գուրգուրանքը՝ հարւածներով ու քարերով եւ ի վերջոյ մահւան դատապարտութեամբ կնքեցին իրենց ատելութիւնը։
Բ. Սիրոյ, խաղաղութեան ու իրական կեանքի ճշմարիտ առաքեալը չընդունւեց իր շրջապատի կողմից ու տկարամիտ մարդկութեան զէնքով՝ զրպարտութեամբ, բամբասանքով, սուտ վկայութեամբ եւ ուրացութեամբ սկսան հալածել, արհամարհել եւ ապա մահւան դատապարտել։ «Ի խաչ հան զդա, ի խաչ հան զդա» խելագարւած ամբոխը խլացնող բացագանչութիւններով անմեղ գառնուկին մահն էր ուզում, առանց անդրադառնալու, որ Քրիստոս ինք բազմիցս յիշեցրած էր, որ պիտի մեռնի, սակայն երեք օր յետոյ յարութիւն է առնելու ու օրինակներով, առակներով փորձեց իրենց թանձրամիտ ուղեղների աստառը պատռել, իրենց կուրցած աչքերը բանալ այն երկնային լոյսով օծելու համար։ Բազմիցս Ան փորձել էր իրենց խաւարացեալ միտքը երկնային լոյսի ճառագայթներով բանալ աշխարհի։ Իր երկրաւոր կեանքի վերջին հանգրւանին երբ նկատեց, որ ամբոխի խաւարամտութիւնն իր գագաթնակէտին է հասել աղօթեց նրանց համար եւ իր երկնաւոր հօրից թողութիւն հայցեց աղօթելով.«Հա՛յր, ների՛ր նրանց, որովհետեւ չգիտեն, ինչ են անում»(Ղկ. 23։24)։ Հրէական գերագոյն ատեանը Քրիստոսին մահւան դատապարտելով, միամտօրէն կարծեց, որ վերջ է տալու իրենց համար ՛՛խռովարար՛՛, հրեաների աւանդութիւններն, կարգն ու կանոնը ՛՛անտեսողն՛՛ ու ՛՛խափանարարը՛՛, ՛՛ընկերութեան խաղաղ կեանքը ալեկոծողը՛՛ այլեւս չկար։ Բայց ո՛չ, նրանք չկրցան գերեզմանել ճշմարտութիւնը, չկարողացան լոյսը ճշմարիտ գիտութեան խափանել եւ ահա իր մահւան ու թաղման երրորդ օրւան առաւօտեան կանուխ ժամերին Քրիստոս յարութիւն առաւ եւ իր գերեզմանը որ մի պահ թւաց թէ խաւարը իր մէջ պարփակող փոս է լինելու, յանկարծ վերածւեց աստւածային լոյսի աղբիւրի, կենսայորդ կեանքի ՛՛փոս՛՛ին։

Գ. Քրիստոս իր մահով մահը նւաճեց եւ իր յարութեամբ նոր կեանք շնորհեց։ Պօղոս Առաքեալը ասում է. «Ինչպէս մի մարդով սկիզբ առաւ մահը, այնպէս էլ մի մարդով սկիզբ է առնում մեռելների յարութիւնը։ Ինչպէս Ադամից ծնւածները բոլորն էլ մեռնում են, այնպէս էլ Քրիստոսից ծնւածները բոլորն էլ, կենդանանալու են»։(Ա. Կր. 15։21-22)

Մահը արդիւնքն է մարդու մեղաւորութեան, իսկ Աստւածորդու մահը գերագոյն զոհողութեան, սիրոյ եւ փրկարար զոհագործութեան ու մարդու փրկութեան իրագործման ի խնդիր էր։ Այլ խօսքով Քրիստոսը իր մահկանացուն կնքեց խաչի վրայ, յուրախութիւն քահանաների, քահանայապետերի, փարիսեցիների, իսկ իր յարութիւնը եղաւ վախճանը իրենց սին հաւատքի։ Քրիստոս իր մարգարէական խօսքերի համաձայն, կիրակի առաւօտ, յարութիւն առաւ եւ նոյն միջոցին երեւեցաւ իւղաբեր կանանց, իր աշակերտներին եւ այնուհետ շատերին։ Պօղոս առաքեալ կորնթացիներին գրած իր առաջին նամակում գրում է.«Քրիստոս մեռաւ մեր մեղքերի համար, ինչպէս ասում էին սուրբ գրքերը, թաղւեց եւ երրորդ օրը յարութիւն առաւ՝ դարձեալ սուրբ գրքերի համաձայն, ու երեւաց Պետրոսին եւ ապա տասնմէկ առաքեալներին…»։(Ա. Կր. 15։3-5)

Մեր եկեղեցու եռամեծ վարդապետներից Սարգիս Շնորհալին այսպէս է բնութագրում Քրիստոսի յարութեան խորհուրդը.«Յարութիւնը ապականութիւնից անապականութեան, մահից կեանքի, մեղքից արդարութեան, խաւարից լոյսի, հնութիւնից աստւածազգեցութեան է առաջնորդում» (Յորդորակներ, թրգ. Անուշաւան վրդ. Դանիէլեան, այժմ Արքեպիսկոպոս, Անթիլիաս 1978, էջ 1152)։
Քրիստոսի հրաշափառ յարութեամբ մարդ արարածը նոր յարաբերութեան մէջ դրւեց իր Արարչի հետ. յարաբերութիւն, որով նա դարձաւ նոր արարած, նոր՝ իր հոգեւոր եւ մտային աշխարհով եւ այդ վերանորոգութեամբ նա կարողացաւ յաղթել մահւան։

Մեր ժողովուրդը դարերով Քրիստոսի մեզի փոխանցած յարութեան այս հաւատքով ու տեսիլքով ապրեց իր կեանքը անցնելով փոթորիկների, ծովի ալեկոծումների ու մեր խաղաղ ու ստեղծագործ կեանքը խանգարող թշնամիների միջից։ Այսօր որեւէ ժամանակից աւելի Քրիստոսի հրաշափառ ու յաղթապանծ յարութեան խորհուրդով զօրացած մեր ժողովուրդը փորձում է իրենից հեռու վանել վախն ու թուլամորթութիւնը ու յարութեան հաւատքով գօտեպինդ շարունակել իր առաքելութիւնը մարդկային կեանքի յորձանուտում։

Այսօր, դժբախտաբար մեր հայրենիքն ու հերոսական Արցախը յայտնւած են իրենց պատմութեան ամենաճակատագրական ու անորոշ հանգրւանում։ Խաւարը պատել է հայոց երկնակամարը, որի վրայ յայտնւած մութ ու գորշ ամպերը չարաղէտ դէպքերի երկունքը գուշակել են տալիս։ Մեր ժողովուրդը իր ողջ պատմութեան ընթացքին ուղորդւած է նման չարաղէտ դէպքերով ու երեւոյթներով եւ սակայն երբէք չէ յուսահատւած։ Քրիստոսի սրբաբոյր յարութեամբ հայը վերանորոգեց իր հաւատքը, վերանորոգեց ինքն իրեն իբրեւ նոր արարած եւ շարունակեց իր կեանքը։ Յարաճուն հաւատքը եղաւ իր կեանքի մեկնակէտը։ Տօնական օրերից մեզ եկող սիրոյ, նւիրումի, զոհողութեան շունչով հարկ է զօրանալ, որպէսզի կարողանանք մեր կեանքը պայծառացած պահել։ Այսօր մեր հայրենիքը, Արցախը, մեր մշակոյթն իր բոլոր տարրերով՝ հաւատ, լեզու, պատմութիւն կարիքը ունի անարատութեան իբրեւ զօրութեան ու տեսլապաշտ կեանքի աղբիւր։

Քրիստոսի կենսապարգեւ գերեզմանից ճառագայթող լոյսով լուսաւորւած շնորհաւորում ենք մեր ժողովրդի բոլոր զաւակներին ի Հայաստան, յԱրցախ եւ ի սփիւռս աշխարհի։ Սիրոյ եւ աղօթասացութեամբ ողջունում ենք իրանահայ մեր համայնքին եւ յատկապէս թեհրանահայ մեր սիրելի զաւակներին բոլորին մաղթելով հաւատքի կենսունակութիւն, մտքի եւ հոգու հաւատքով օծուն լոյս, որպէսզի լուսաւոր ճանապարհով անսայթաք շարունակենք մեր կեանքը ի փառս մեր ժողովրդի ու եկեղեցու պայծառ ապագայի։

Քրիստոս յարեաւ ի մեռելոց,
Ձեզ եւ մեզ մեծ Աւետիս, Ամէն։

ՍԵՊՈՒՀ ԱՐՔ. ՍԱՐԳՍԵԱՆ
ԱՌԱՋՆՈՐԴ ԹԵՀՐԱՆԻ ՀԱՅՈՑ ԹԵՄԻ

Ս. Զատիկ 2023
Թեհրան

 

Հայկական անձնանուններ

Հայ ազգի արժանիքներին լաւածանօթ և նրա արժէքներով հպարտ հայ ծնողի համար մեծ նշանակութիւն ունի իր գալիք սերնդի հայապահպանման գործընթացը, մասնաւորաբար սփիւռքեան պայմաններում:
Ուստի, այս ուղղութեամբ նորամանկան սպասող ընտանիքներին օժանդակելու նպատակով է, որ օգտւելով հայկական եւ եւրոպական տարբեր աղբիւրներից, Թեհրանի Ազգային Առաջնորդարանի կայքէջի վրայ է տեղադրւում Հայկական անձնանունների ցանկը:

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱՆՁՆԱՆՈՒՆՆԵՐ